Verklarende woordenlijst voor het vak CIE5314


achterland Hinterland
afschuiving slide het verplaatsen van een deel van een grondlichaam door overschrijding van het de schuifspanningssterkte
aquifer Aquifer watervoerende laag
aquitard Aquitard slecht waterdoorlatende laag
balgstuw stuw van rubber die gevuld wordt met lucht of water om in werking te komen
basisveiligheid norm waarbij de kans op overlijden door overstromen voor iedereen in Nederland op 1/10000 is gesteld
betrouwbaarheid Reliability
betrouwbaarheidsfunctie Limit state function
Bezwijkkans Failure probability De kans dat een constructie onder zijn belasting bezwijkt (is in het Nederlands niet gelijk aan de faalkans)
bodembescherming Blanket Een gegradeerde laag stenen onder een breuksteenconstructie om te voorkomen dat het natuurlijke bodemmateriaal wegspoelt
boorkern Core Een ongeroerd grondmonster door boring verkregen dat de gelaagdheid van de bodem laat zien.
bres Breach gat in waterkering, waarna het dijklichaam faalt
breuksteen, stortsteen riprap Losse steen, los gestort zonder regelmatig patroon.
consolidatie Consolidation
correlatie Correlation
damwand sheet pile
debiet Discharge hoeveelheid doorgestroomd water per tijdseenheid (dus in m3/s)
demping Damping
deterministisch Deterministic
dichtheidsfunctie Probability density function
dijk dike (dyke) Waterkering bestaande uit een grondlichaam
dijk Levee Rivierdijk; grondlichaam langs de rivier om achterland te beschermen tijdens topafvoeren van de rivier (in US bij New Orleans ook Zeedijk)
dijk, kade Embankment waterkering bestaande uit een grondlichaam
dijkring dike circle stelsel van waterkeringen, of hoge gronden, dat een dijkringgebied omsluit en beveiligt tegen overstromingen
doorlatend permeable Contructie die water doorlaat, maar meestal wel zanddicht moet zijn
doorlatendheid Hydraulic conductivity
doorlatendheid Transmissivity
Doorlatendheid Permeability
effectieve korrelspanning Effective stress
entrance point Intredepunt
externe veiligheid External safety
extreme waarde Extreme value
Faalkans Failure probability De kans dat een constructie zijn functie niet langer kan vervullen (is in het Nederlands niet gelijk aan de bezwijkkans)
faalmechanisme Failure mode
faalmechanisme Failure mechanism
foutenboom Fault tree
freatisch niveau Phreatic level
glijcirkel slip circle
glijvlak slip surface
golfopzet Wave setup Verhoging van de gemiddelde waterstand door het breken van de golven
greppel Ditch
groepsrisico Societal risk
groepsrisico-curve Risk curve
Grondvernageling Soil nailing
heave heave onstabiel zand door naarbovenstromend water, veroorzaakt drijfzand
herhalingstijd Return period
Hindcast Hindcast Het bepalen van de golfhoogte aan de hand van in het verleden opgetreden windsnelheden (er is geen Nederlandse term)
hoek van het natuurlijke talud Angle of repose
hydraulische weerstand Hydraulic roughness
individueel risico Individual risk
indringingslengte Intrusion length
Iribarrengetal Breaker parameter dimensieloze parameter om het effect van golven op een kustconstructie te beschrijven, het quotient van de taludhelling en golfsteilheid
Iribarrengetal Surf Similarity parameter dimensieloze parameter om het effect van golven op een kustconstructie te beschrijven, het quotient van de taludhelling en golfsteilheid
Iribarrengetal Iribarren number dimensieloze parameter om het effect van golven op een kustconstructie te beschrijven, het quotient van de taludhelling en golfsteilheid
kansverdeling Probability distribution
karakteristieke waarde Characteristic value
Keermuur Flood wall Muur om te voorkomen dat achterland onder loopt
keren Retain
kinematische viscositeit Kinematic viscosity
krib (rivierkrib) groyne (river groyne) dwarsdam in een rivier met doel om de stroom te concentreren in het midden van de rivier
kritisch stijghoogteverschil Critical head difference
kruin crest Bovenkant van een constructie, bijv. de kruin van een dijk of havendam
kruin Crown
kruip Creep
kwel Seepage uittredend grondwater
kwelder saltmarsh intergetijdegebied dat alleen bij springvloed nog onderloopt (term uit het waddengebied, in Zeeland Schorren, in Zuid Holland Gorzen)
kwelkade een achter de bandijk gelegen ongeveer een halve meter hoge kade die het kwelwater opvangt
kwellengte Seepange length afstand, die het water door de grond moet afleggen om aan de binnenkant van een waterkering uit de grond te kunnen stromen
kwelscherm Seepage screen een ondoorlatende, in de regel verticale, constructie voor de verlenging van de kwelweg
kwelsloot Toe ditch Een sloot aan de binnenzijde van de dijk die tot doel heeft kwelwater op te vangen en af te voeren
kwelweg een mogelijk pad in de grond die het kwelwater aflegt, van intreepunt tot uittreepunt
kwetsbaarheidscurve Fragility curve Functie die de conditionele faalkans als functie van de belasting aangeeft
lekfactor Leakage factor
leklengte Leakage length
lekvlak Seepage surface
macroinstabiliteit Macro instability
meerlaagsveiligheid Multi-layered safety
microinstabiliteit Micro instability
niet poreus, ondoorlatend impermeable
ondergrond Subsoil
ontgronding, uitschuring scour Het wegstromen van zand en slib onder water (bijv. bij een constructie) door een te hoge stroomsnelheid (tgv stroom en/of golven)
Ontwerpstorm Design storm Storm waarvan de parameters (bijv. H, T, duur)gebruikt worden voor het ontwerp van de constructie. is vaak gerelateerd aan een terugkeertijd.
ontwerpwaterstand design water level waterstand te gebruiken voor het ontwerp, normaliter een waterstand die een bepaalde gegeven terugkeerkans heeft
opdrijven heave het opdrukken van het afdekkend (grond)pakket door het bereiken van de grenspotentiaal
opkisten een kist aanbrengen rond een zandmeevoerende wel
Opwaartse druk Uplift Waterdruk die een grondlichaam of constructie op wil lichten
overbelasting Overload
overloop Overflow
overschrijdingskans Probability of exceedance
Overslag Overtopping De hoeveelheid water die over een constructie (bijv. een dijk) heenslaat ten gevolge van golfactie
Overslag Overwash
overstroming (inundatie) Inundation Opzettelijk onder water zetten van een gebied (vooral in oorlogstijd)
overstromingsrisico Flood risk
piping (pijpvorming) piping het verschijnsel dat onder een waterkering een holle, pijpvormige ruimte ontstaat doordat het erosieproces van een zandmeevoerende wel niet stopt
potentiaal Potential
potentiaallijn Equi-potential line
primaire waterkering waterkering die beveiliging biedt tegen overstroming door de zee of door de grote rivieren, is gereglementeerd middels de waterwet
randvoorwaarde Boundary condition
regionale waterkering niet-primaire waterkering, in beheer bij waterschap en gereglementeerd bij provinciaal besluit
restrisico Residual risk
reststerkte Residual strength
retentiebekken Retention basin een bekken om tijdelijk water op te slaan om overstoming benedenstrooms te voorkomen en om de waterkwaliteit te verbeteren
schadefunctie Damage function
schanskorf Gabion draadmand gevuld met steen als oeverbescherming of taludbescherming
schuifspanning shear stress
schuin Oblique
slepen - trekken - stromingsweerstand drag
sloot Ditch
snelle daling waterniveau Drawdown
sondering CPT (cone penetration test)
stabiliteit Stability
steenzetting, bekleding revetment Bekleding van een oever (met steenachtig materiaal) om erosie ervan door stroming en golven tegen te gaan
stijghoogte Head
stijghoogte Phreatic level
stijghoogteverschil Head difference
stochast Stochastic variable een variabele met een bepaalde kansverdeling
stormvloed storm surge Extreme verhoging van de waterstand (boven het astronomisch getij) door de wind (hoger dan het peil dat 1x per twee jaar bereikt wordt)
Strandhoofd Groyne (beach groyne) dwarsdam langs de kust met doel om langtransport te verminderen of te stoppen
Strijklengte Fetch De lengte waarover de wind over het water blaast en golven opgewekt kunnen worden.
stroomgebied Catchment Het gebied dat natuurlijk afwatert op een bepaalde plaats in een rivier
stroomlijn Stream line
teen Toe
toetsing Safety assessment
Toplaag Cover layer Bovenstre laag van een (breuksteen) bescherming van een constructie ter bescherming tegen de hydraulische belasting
totaalspanning Total stress
trapsgewijs falen van opeenvolgende dijken Cascading dike failures
Uitlogingserosie Suffusion beweging van gronddeeltjes door de matrix van het bovenliggend filter
uittreegradient Exit gradient
uittreepunt Exit point
veen peat grond van organische oorspronk, ook wel derrie genaamd
veiligheidsfactor Factor of safety
veiligheidsnorm Safety standard
verdelingsfunctie Cumulative distribution function
verdelingsfunctie Probability distribution function
verdichten Compacting
verlichtingswel Relief well
verwachte jaarlijkse schade Expected annual damage
verzadigd saturated
vierkantennet Flow net
volumegewicht Volumetric weight
voorlandkering regionale kering die buiten de dijkringgebieden ligt
vooroever foreshore In het Engels wordt met Foreshore (vooroever) het gebied tussen hoog- en laag water bedoeld. In het Nederlands betekend Vooroever meestal de onderwateroever.
waakhoogte freeboard De benodigde extra hoogte tussen het ontwerppeil en de daadwerkelijke hoogte van de waterkering ter voorkoming van overslag door golven en voor extra zekerheid tegen overstromen. Bij schepen het verschil tussen de waterlijn en het dek.
waterkering Flood defence
waterschap Water board
waterspanning Pore water pressure
watervoerende laag Aquifer watervoerende laag
wel well plek waar water (meestal verticaal) met enige snelheid geconcentreerd uit de bodem komt stromen
wel Sand boil
welton ton met een bodem met daarop een pijp voor het bedwingen van een wel
wet op de waterkering Flood defence act deze wet is inmiddels opgenomen in de Waterwet
windopzet (opwaaing) wind set up (storm surge) de lokale waterstandsverhoging ten gevolge van de door de wind op een watermassa uitgeoefende kracht
wrijvingshoek Friction angle
zandmeevoerende wel erosieverschijnsel waarbij uittredend kwelwater zand uitspoelt; een wel die zand meevoert uit de ondergrond en die zo onbeheersbaar kan worden dat dit leidt tot piping
zeearm Estuary
zetten (plaveien) pitch Plaatsen van steen in een geordend patroon op een glooiing
zetten (van grond) settlement
zettingsvloeiing liquefaction het verschijnsel dat een verzadigde zandmassa zich gedraagt als een vloeistof als gevolg van het wegvallen van de korrelspanning