Project 1.1.1
Kennisborging collectie Van Veen Stroband bij het Nationaal Archief
"De Kast van Van Veen"
Product
Dit is een éénmalig project met als doel het toegankelijk maken van het materiaal van Van Veen - Stroband, zoals dat door Rijkswaterstaat overgedragen is aan het Nationaal Archief, door het materialen te classificeren en te digitaliseren. Het is de bedoeling om het materiaal uit de privé-archieven (zie project 1.1.2) hieraan toe te voegen. Het project is een onderdeel van het Jaar van Johan van Veen.
Achtergrond
Gedurende zijn werk bij Rijkswaterstaat had Johan
van Veen een eigen technisch archief met rapporten, nota´s en overdrukken
van artikelen. Dit werkarchief werd door hem, samen met collega Stroband
bijgehouden. Het archief was geplaatst in een aantal houten kasten. Na
zijn pensionering is dit technisch archief verder aangevuld door Stroband.
Samen met Stroband en Wemelsfelder is het archief meegekomen naar de
Waterloopkundige Afdeling. Dit was een gezamenlijke afdeling van de
Directie Waterhuishouding en Waterbeweging en de Deltadienst. Het archief
werd na pensionering van Stroband nog regelmatig gebruikt door diverse
medewerkers. In 1986 is zowel de Deltadienst als de directie WaWa
opgeheven en opgegaan in twee nieuwe diensten, de Dienst Binnenwateren
(DBW) en de Dienst Getijdewateren (DGW). De bibliotheek, met daarbij de
technische archieven zijn toen opgesplitst in stukken met betrekking tot
de zoute wateren (die gingen naar de DGW) en stukken met betrekking tot de
zoete wateren (die gingen naar de DBW, vestiging Dordrecht). Het is niet
precies bekend of ook "De Kast van Van Veen" toen ook opgedeeld is.
Bovendien is er toen, en in de jaren direct daarna veel weggegooid uit de
bibliotheken. Bij de hogere leiding van RWS leefde de gedachten dat die
oude stukken geen meerwaarde meer hadden. In diezelfde periode is het
technisch archief van de Adviesdienst Hoorn (onderdeel van WaWa) en van de
Meetdienst Hellevoetsluis (onderdeel van de Deltadienst) ook "gesaneerd".
Een aantal medewerkers heeft toen nog de nodige rapporten uit oud-papier
containers gehaald en zelf bewaard. In de laatste jaren van het bestaan van de de Deltadienst heeft de kast, samen met en deel het technisch archief van de Meetdienst Hellevoetsluis, in de kelder van het toenmalige kantoor aan de Van Alkemadelaan gestaan. Na opheffing van deze diensten zijn de archieven verhuisd naar het DGW kantoor aan de Koningskade. Volgens sommige ex-waterstaters is toen echter ook een deel naar de Directie Zuid-Holland of naar kantoor Dordrecht van de DBW gegaan.
De documenten bij het Nationaal Archief
Het deel dat naar DGW is gegaan is in 2005 (toen de naam inmiddels veranderd was is Rijksinstituut voor Kust en Zee, RIKZ) overgedragen aan het Nationaal Archief.
Het archief bevat 501 archiefstukken. Bij de overdracht hoort een lijst van stukken. Deze stukken zijn op aandringen van de Stichting Blauwe Lijn nu toegankelijk gemaakt en kunnen worden geraadpleegd in de studiezaal van het Nationaal Archief. Deze ingang is digitaal beschikbaar. Een pdf met de beschrijving is apart te downloaden. Via deze ingang is een overzicht van alle stukken beschikbaar die in het nationaal archief aanwezig zijn. Deze stukken kunnen in de studiezaal van het archief ingezien worden. Deze stukken kunnen voor inzage aangevraagd worden door in deze digitale ingang te klikken op de naam van het betreffende document. De lijst op de website van het Nationaal Archief is op chronologische volgorde.
De Stichting Blauwe lijn heeft deze lijst omgezet naar een doorzoekbaar (Excel) bestand. Dit bestand kan hier worden gedownload. Van die publicaties waar een scan van beschikbaar is, is de link onder de titel van het rapport aangebracht.
Het tweede tabblad van dit bestand bevat de publicaties van Van Veen zoals die voorkomen in het Verzamelrapport met samenvattingen (incl. samenvattende tekening) van alle onderzoeksrapporten van de de Directie Benedenrivieren van Rijkswaterstaat over de periode 1929-1953 (tot en met januari van dat jaar). De lijst in het verzamelrapport omvat 316 nummers (sommige nummers omvatten meerdere rapporten).
Er is een behoorlijke overlap tussen beide bestanden. Maar er is ook een groot verschil tussen beide lijsten. Vaak kunnen de bestanden niet gematcht worden, omdat de titelomschrijving net iets anders is. Een ander probleem is dat in het bestand bij het Nationaal Archief vaak de auteur ontbreekt. De naam van de auteur staat vaak niet op het voorblad, maar in de ondertekening aan het eind van het rapport. Als in het kader van dit project een auteursnaam in het NA-bestand gevonden is, wordt deze in het bovengenoemde Excelbestand toegevoegd. Ook is op het eerste tabblad aangegeven of dit document ook voorkomt in de lijst van Studiedienstrapporten (dit is de code die begint met BER). Door op deze code te klikken verschijnt de samenvatting van dit rapport (meestal 2 blz). Het derde tabblad van het bestand geeft aan welke rapporten bij het Nationaal Archief bij elkaar in één doos zitten.
Het is niet bekend wat er daadwerkelijk in de kast gezeten heeft, in ieder geval zaten er ook documenten in die niet door de studiedienst gemaakt waren, maar die Van Veen als belangrijke achtergrond zag. En of in 1986 er nog steeds een compleet bestand van rapporten van de Studiedienst aanwezig was is ook niet bekend.
De Stichting Blauwe Lijn probeert om zowel een zo'n compleet mogelijke lijst aan te leggen met publicaties, zowel van de rapporten van de studiedienst als van de andere nota's. Daarnaast proberen we om van zoveel mogelijk van deze stukken een digitale versie beschikbaar te stellen. Er zijn veel scans al beschikbaar via de Publicatiedatabank van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, maar door de beperkte zoekfunctie zijn publicaties vaak lastig te vinden. Daarnaast zijn veel publicaties gescand door de TU Delft en opgenomen in de repository van de TU Delft. De Stichting Blauwe Lijn beijvert zich om nog meer publicaties te scannen en toegankelijk te maken.
De kast zelf
Johan van Veen bewaarde de documenten in een paar houten kasten, deze kasten waren zijn privé-eigendom. Na zijn pensionering is er tenminste één kast naar hem thuis gegaan, deze kast is door de familie later voor andere zaken gebruikt en is momenteel in beheer bij de Stichting Blauwe Lijn. De kasten die bij Rijkswaterstaat zijn gebleven zijn niet meer te traceren.
Projectleider
Henk Jan Verhagen
Acties
Regelen dat de stukken gedigitaliseerd worden (bij het Nationaal Archief of daarbuiten). Zorgen dat de gedigitaliseerde stukken via het Trésor ook toegankelijk worden. Project via film ook vastleggen.
Periode
Het is de bedoeling om dit project uit te voeren in de periode 2018-2020
Partners
Dit project wordt uitgevoerd in samenwerking met het Nationaal Archief, het Zeeuws Archief en de TU Delft
Stand van zaken
De documenten bij het Nationaal Archief zijn toegankelijk. Er is een goed overzicht beschikbaar van het bestand bij het Nationaal Archief en van de lijst van Studiedienst rapporten. De overeenkomstige rapporten zijn geïdentificeerd. Links naar de beschikbare scans van de rapporten in de collecties van de Publicatiedatabank van Rijkswaterstaat en de Repository van de TU Delft zijn aangebracht. Van enkele nog niet gescande rapporten in de collectie van het Nationaal Archief is een scan gemaakt. In het Digitaal Trésor der Hollandse Waterbouw is een aparte ingang gemaakt voor deze rapporten.